Wreszcie postępująca w bardzo szybkim tempie sekularyzacja, ale i zmiany w Kościele, które mają na te problemy odpowiedzieć. Boimy się. Choć od dawna nie żyjemy w zimnowojennym świecie pod opresyjnym komunistycznym reżimem, który otaczał nas, kiedy Jan Paweł II wypowiadał te słowa, to strach wcale nie zniknął. Może nawet jest tak, że dziś radzimy sobie z nim gorzej niż wtedy, bo w dobie postępującego indywidualizmu nie mamy u kogo szukać pociechy.

Mimo że wielu zarzuca papieżowi Franciszkowi próbę zerwania z tym, czego Kościół nauczał w przeszłości, dostrzegam bardzo wyraźną zbieżność między orędziem Jana Pawła II a przesłaniem obecnego papieża. Co bowiem mówi Franciszek w encyklice „Fratelli tutti”?

To wcale nie oznacza, że jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki nagle znikną wojny, konflikty czy kryzysy. Takie myślenie byłoby ucieczką od rzeczywistości. Chodzi raczej o to, że poprzez nawrócenie, czyli przemianę myślenia, możemy z innej perspektywy spojrzeć na czyhające na nas wyzwania lub zagrożenia. I, co równie istotne, możemy szukać konkretnych rozwiązań, które będą czynić świat lepszym i bezpieczniejszym, choćby na małą skalę.

Świetnie ten problem widać w kontekście dyskusji o wojnie i pokoju. Zapalając świeczki i wspólnie śpiewając, nie zakończymy trwających konfliktów, w których każdego dnia giną tysiące ludzi.

Zimna wojna jest tego świetnym przykładem – choć formalnie nie toczyły się działania zbrojne między światem Zachodu i Wschodu, to chyba nikt, zwłaszcza w naszej części Europy, nie miał przekonania, że taki „pokój” jest wymarzoną przez nas sytuacją. Trwały pokój to dużo głębsza postawa, którą powinniśmy wspólnie budować w sposób ciągły. Nawet jeśli nie wiemy dziś dokładnie, jaki będzie ostateczny kształt tej budowli. Ważne są jednak fundamenty tego domu, który jako chrześcijanie chcemy wznosić. Są nimi miłość, otwartość na bliźniego i postawa poszukiwania tego, co łączy, a nie skupianie się na tym, co dzieli. Piękną metaforą takiej postawy budowania pokoju, a zarazem odważnego mierzenia się z lękiem, może być troska dorosłych rodziców, zwłaszcza kobiet, aby na niedzielnym obiedzie przy rosole i kluskach zgromadzić rodzinę, w której może są także dzieci żyjące w związkach nieformalnych albo wnuki przyznające się do homoseksualnej orientacji. Ten obiad nie sprawi pewnie, że napięcia czy różnice znikną. Może być jednak tak, że wnuk przeżywający życiowe trudności będzie wiedział, że jest takie miejsce, gdzie zawsze może przyjść. Że jest dom, który jest przestrzenią pokoju.